Kayıt ekosistemi, 2 milyon senelik geçmişi olan insanlığın en temel ihtiyaçlarından bir tanesi. Kimi icraatlarını tarihe kazımak, kimi yaptığını ispat edebilmek, kimi sahipliği gösterebilmek için farklı farklı amaçlarla kullanmış. Tüm bunların hepsini yaparken karşımıza çıkan ve süreçlerin tamamını çok güzel ifade eden bir atasözümüz mevcut; "Söz uçar, yazı kalır" İşte blokzincir adını verdiğimiz yeni devran değişikliğinin temelinde de birebir bunu teknolojik olarak yaşıyor ve iliklerimize kadar hissetmeye başlıyoruz.
Ticaretin oluşmasından bu yana hayatımızda olan bir kavram: Kayıt ekosistemi
Mağara duvarlarından kil tabletlere, günümüzdeki dijital tabletlerden blokzincire kadar bütün bu kayıt ekosistemi dönemsel farklılıklar göstermiş ve her dönemin yapısına uygun halde insanlar tarafından benimsenmiş ve her sektörün odağı haline gelmiş. Özellikle ticaretin oluşmasından istisnasız her koşulda bize hizmet sunan bir kayıt yapısı hayatımızda yer almaya başlamış. Zamanla ne kadar değişime uğrarsa uğrasın insanlığın vazgeçilmezi olmuş. Kayıt sistemi ve üzerine işlenen tüm veriler o yüzden ilk çağlardan günümüze olmazsa olmazlarımızdan. Konu, ticari hale dönüşmeye başlayınca da haliyle muhasebesel otorite geçmişine kadar dayanıyor.
Tek girişli muhasebeden, çift girişli deftere ve sonunda blokzincire giden yol…
Temelde aldım verdim kayıtlarını tutmaya başladığımız muhasebe; borçların ve alacakların bir listesini tutma eyleminden daha fazlasıdır. İş dünyasının ve buna bağlı olarak finansal olan her şeyin dilidir ve muhasebeciler, finansın karmaşıklıklarını halkın anlayabileceği bilgilere çevirirler.
Tek girişli muhasebe, her bir finansal işlemin, bir günlük veya işlem günlüğünde tek bir giriş olduğu, defter tutma biçimidir. Adı üstünde tek giriş, bir otorite zorunluluğu ve ona kayıtsız şartsız güven demektir.
Modern finansal muhasebe ise, çift girişli bir defter tutma sistemine dayanmaktadır.
Basitçe, alıcı ve satıcı arasında gerçekleşen her bir işlemin, her iki tarafın kayıtlarına da geçirilmesini ifade eder. Çift girişli defter tutma, Rönesans döneminde finansal muhasebe alanında devrim yaratmıştır.
Üçlü Giriş Muhasebesi ise; Çift Giriş ve Kriptografi’nin birleşiminden oluşur. Alan ve veren tarafların tüm muhasebe girişlerinin üçüncü bir girişle kriptografik olarak mühürlendiği geleneksel çift girişli sistemde bir geliştirmedir. Bir satıcı, alınan nakiti muhasebeleştirmek için bir borç kaydederken, bir alıcı aynı işlemde harcanan nakit için ayrı muhasebe kaydı tutar.
‘Üçlü Giriş Muhasebesi’nin altyapısını oluşturan Blokzincirinin devreye girdiği yer de tam burasıdır…
Birbirinden bağımsız kayıtlarda ayrı ayrı gerçekleşen bu girişler yerine, dağıtılmış şekilde, halka açık defterdeki cüzdan adresleri arasında bir transfer şeklinde meydana gelirler ve kalıcı muhasebe kayıtları için birbirine kenetlenen bir zincir sistemi oluştururlar. Girişler dağıtıldığı ve kriptografik olarak mühürlendiği için, onları değiştirmek veya gerçekleşen muhasebe kaydını gizlemek için yok etmek neredeyse imkansızdır.
Peki, bütün bu muhasebe kayıtlarının bizimle ilgisi ne?
Bütün bu muhasebe kayıtlarından bize ne dediğinizi duyar gibiyim. Neden mi? Çünkü bütün bu kayıtları oluşturan siz, biz, hepimiziz de ondan. Farkında değilsiniz belki ama dijital her işleminiz gerçekleştiğinde size ait dijital tarihçenize not düşüyorlar.
2008 senesinden beri gündemde yer alan ve çok rağbet gören blokzincir altyapısı ve NFT kripto varlık parçacıkları; elle tutulan tutulamayan, havada karada, dünyada uzayda, katı, sıvı, gaz, aklınıza gelen gelmeyen değer biçebildiğimiz her metayı birbiriyle değiş tokuş edebilecek hale geliyor. En önemlisi de sahipliğini size atayıp, ilk cümlede sarfettiğimiz her türlü ihtiyacı karşılar hale getiriyor tüm insanlığı. Hatta her sektörü pekiştirmesini de yapmazsak eksik kalır vurgumuz.
Sadece finansal gibi görünen bu değişim insanlığa yeni bir çağın kapılarını araladı
Artık tanımlayabildiğimiz ve iki nokta arasında transfer ettiğimiz veriyi anlamlandırma dönemine giriyoruz. Başta sadece finansal gibi görünen bu değişim, insanlığın blokzincir artı NFT yeteneklerini ve yapabildiklerini keşfetmesiyle çok hızlı şekilde yayılmaya, dağıtık hale gelmeye başlıyor.
Biliyorsunuz her şeyin 1.0, 2.0, 3.0, 4.0, 5.0 terimlerin sonuna geldiğinde çok havalı durduğu yeni bir terminolojiye adapte oluyoruz bu sıralar. Sanayinin, Endüstrinin, Jenerasyonun vb. olur da Yaş’ın olmaz mı? Neden olmasın, zira her yaş grubu her konuya kendi perspektifinden bakmıyor mu? En azından ben dedim oldu Yaş X.0
Sevgili Okuyucu, siz hangi yaştasınız bilemiyorum ama ben Yaş 5.0 dönemindeyim.
Siz de, yaş kaç sıfır olursanız olun, hangi sektörde iş yapıyorsanız yapın, hangi dili konuşuyor, hangi para birimini kullanıyor, hangi topraklarda yaşıyor, hangi hava sahasında uçuyor, hangi denizlerde yol alıyorsanız alın, hepimizin ortak bir değişime doğru çok hızlı şekilde ilerlediğimizin farkında olun.
Değişimin adı mı ne?
NFT ;)
Peki ya siz?
NFTleştirebildiklerimizden misiniz?