İPUCULAR
Smartfona necə kino çəkməli
Öz filmini çəkmək arzusunda olanlar, lakin haradan başlayacağını bilməyənlər üçün əsas üsullar
İyulun 28-i Okko onlayn kinoteatrında karantin dövründə ayrılan və iki həftə boyunca birlikdə vaxt keçirməli olan cütlük barədə “İçəridə” serialı nümayiş olunub. 10 seriyanın hamısı Samsung Galaxy S20 Ultra ilə çəkilib. Peşəkar kimi davran – filmləri smartfona çək. Smartfon, motor, başladı!
Avadanlığı hazırlayın
Sadəcə smartfon lazımdır. Başqa avadanlığa ehtiyac yoxdur, lakin film üzərində işi asanlaşdırmaq istəyirsinizsə, aşağıdakı əlavələrdən istifadə edin:
– Eyni anda fərqli rakurslardan çəkmək və daha dinamik video montaj etmək üçün bir deyil, üç smartfon
– Kadrın titrəməməsi və düz alınması üçün axıcı hərəkət edən başlıqla videoştativ
– Hərəkətdə hamar çəkiliş üçün steadicam
– Şəklin ümumi keyfiyyəti və detallarla iş üçün işıqlandırma
– İşıq effektləri üçün tüstü maşını: şəffaf havada şüalar görünmür
– İdeal səs üçün xarici mikrofon
– Açıq havada “zərif” şəkil üçün neytral işıq filtri
– Kameranın linzalarını təmizləmək və maksimal dəqiq təsvir əldə etmək üçün optika üçün salfetlər
Sizin qaydalarınıza uyğun çəkilişlər
Smartfonun kamerasını öz zövqünüzə görə tənzimləyin: “Sazlamalar” → “Daha” → “Peşəkar video” açın → ISO, diafraqma və pərdə sürəti parametrlərini əllə dəyişdirin.
Kadrın kompozisiyası üzərində işləyin
Aktyorların, mənzərənin, dekorasiyanın, rekvizit, işıq və digər görünən elementlərin kadrda bir-birinə münasibətdə necə yerləşəcəyini düşünün – bu kompozisiya deməkdir. Ona xüsusi diqqət yetirin: məhz kompozisiya kadrı inandırıcı edir, izləyicinin fikrini lazım olan detala yönləndirir, məlumatları və gizli mənanı çatdırmağa kömək edir. Kompozisiyanın qurulması üçün bəzi üsullar aşağıdakılardır:
– Üçdə bir qaydası Obyektlərin asimmetrik, lakin təbii şəkildə yerləşməsi hesabına təbii şəkil yaratmağa kömək edir. Kamera sazlamalarında “Tor” opsiyasını aktiv edin və ya kadrı fikrinizdə üfüqi xətt və şaquli xətt üzrə üç bərabər hissəyə bölün. Obyektləri xətlərin kəsişmə nöqtələrində yerləşdirin.
– Ümumi plan. Kino terminlərinə teatrdan gələn ən köhnə element. Ümumi planların bir neçə növü var. Məsələn, adi ümumi plan qəhrəmanın bütün bədənini və ətraf mühiti göstərir. Uzaq ümumi plan isə əksinə personaja deyil, məkana diqqət çəkir: üsul miqyaslı döyüşlərin nümayiş etdirilməsi üçün istifadə olunur. Ümumi ünvan planı isə konteksti, yeri və zamanı göstərmək üçün filmin başlanğıcı və sonunda yerləşdirilir. Məsələn, Devid Finçerin “Döyüş klubu” filminin son səhnəsində qəhrəmanlar partlayan binaları izləyəndə planın bu növü istifadə olunub.
– İri plan. İzləyicinin diqqətini baxılması vacib olan obyektə yönəldir, qəhrəmanın hislərini ön plana çıxarır, həmçinin hadisələr arasında səbəb-nəticə əlaqəsini nümayiş etdirir.
– İşıq kontrastı. İzləyicinin diqqətini vacib məsələlərə yönəldir. Lazımi personajı və ya əşyanı kadrın ən parlaq hissəsində yerləşdirin.
– Fokus. Həmçinin, vacib olanları ön plana çıxarır: fokuslama vasitəsilə lazımi obyekti aydın göstərir, ətrafındakıları isə bulanıq edir.
– Simmetriya. Simmetrik formalara təbiətdə demək olar ki rast gəlinmədiyi və təbii görünmədiyi üçün diqqəti şəklə yönləndirir. İzləyicilərin diqqətini mövzudan yayındırmamaq üçün üsulu ehtiyatla istifadə edin.
– Freyminq. İzləyicinin fikrini ayrı hadisəyə, qəhrəmana və ya təfərrüatlara cəmləməyə imkan verən kadrdaxili kadrlama. Kompozisiyanın əsas obyektlərini pəncərə və qapı oyuğu kimi haşiyəli elementlərə yerləşdirin. Freyminqə nümunə – Stenli Kubrikin “Parıltı” filmində Cekin qapıda balta ilə əmələ gələn balaca deşikdən baxaraq gülümsədiyi kadr.
İşıqlandırma ilə eksperiment aparın
Yaxşı işıqlandırma kölgələri idarə etməyə, təfərrüatları önə çıxarmağa, lazımi əhval-ruhiyyəni yaratmağa və şəkli cəlbedici etməyə kömək edəcək. Videoçəkilişlər üçün lampa almaq və ya onları LED-lentlərindən sərbəst şəkildə hazırlamaq olar.
İşıqdan istifadə üçün bir çox sxem var: təcrübəli üsulla ideal uyğunluqları seçin. Əsas ssenarilərdən biri üçün dörd lampa lazımdır. Ən parlaq mənbə əsas işıqdır, o çəkiliş obyektinə doğru istiqamətləndirilir. Kölgələri yumşaltmaq üçün əsas işığın qarşısında parlaqlığı daha az olan ikincisini yerləşdirin. Obyektləri həcmli etməyə çəkilən obyektin arxasında və yuxarısında olan fon işığı kömək edəcək. Yan işıqla isə üzün bir tərəfinin işıqlandırıldığı, digərinin isə kölgədə qaldığı dramatik effektlər yaradılır.
Lampa istifadə etməmək üçün gün işığında açıq havada və ya panorama pəncərəli otaqlarda çəkin.
Səs barədə unutmayın
Samsung Galaxy S20 Ultra ilə əlavə avadanlığa ehtiyac qalmayacaq. Smartfon eyni anda bir neçə mikrofona keyfiyyətli səs yazır, üstəlik miqyası dəyişən zaman onlar kamera ilə eyni obyektdə cəmlənir.
Smartfonunuzun modeli başqadırsa, xarici mikrofon, məsələn çıxarılan mikrofon, top mikrofon və ya audio yazandan istifadə edin.
Keyfiyyətli səsin alınması üçün digər üsul – onu çəkilişdən sonra ayrıca yazmaqdır.
Filmi montaj edin
Kompüterdə montaj etmək vacib deyil: elə smartfonda da edə bilərsiniz.
Samsung Video Editor 8K quraşdırılmış proqram və bir neçə ipucudan istifadə edin:
– Şəkli fərqli etmək üçün 30 dərəcə qaydası Ardıcıl gələn kadrlarda kameranı çəkiliş obyektinə münasibətdə ən azı 30 dərəcə çevirin. Bunun üçün eyni anda iki-üç smartfona çəkmək, montaj zamanı isə onların hər birindən kadrları növbələşdirmək olar.
– Zamanda “atlamaq” üçün kadrların qəfil dəyişməsi. Üsul Sergey Eyzenşteynin "Potyomkin zirehli gəmisi" (1925) filmində zirehli gəmidən atəş açıldığı və fərqli nöqtələrdən çəkilən dağıntıların bir-birini qəfil əvəz etdiyi səhnədə istifadə olunub.
– İzləyicinin mövzudan uzaqlaşmaması üçün L-keçidi və J-keçidi. L-keçidində kadr dəyişsə də izləyici əvvəlki kadrdan səsləri eşidir. J-keçidində isə səs yeni kadr görünənə kimi vaxtından əvvəl dəyişir.
– Bədii üsullara ehtiyac olmadıqda montaj keçidi. Bir hadisədən digərinə sürətlə və dəqiqliklə keçməyə imkan verən standart həll.
– Hərəkətli səhnələr üçün (və ya əksinə) ritm. Kadrlar bir-birini nə qədər tez əvəz etsə və vizual planda nə qədər çox fərqlənsə, səhnə bir o qədər dinamik alınar.
– Kaşe və ya letterboksinq – daha çox kinodakı kimi görünməsi üçün. Ekranın yuxarısında və aşağısında olan qara zolaqlardan söhbət gedir. Onlar vasitəsilə kino kadrı TV-də izlənilməsi üçün uyğunlaşdırılırdı, indi isə bəzək elementi kimi istifadə olunur.